Nicolaas van Myra is niet de enige orthodoxe held die door het Westen is ingelijfd als icoon van de populaire cultuur. Zoals de Heilige Nicolaas is verworden tot Sinterklaas en Santa Claus, zo is Vlad van Walachije stapje voor stapje herschapen in Dracula: Prince of Darkness en Graaf Tel uit Sesamstraat.

Tekst: Fanta Voogd
De Roemenen echter zien de 15e eeuwse vorst Vlad Draculea nog altijd als een nationale held. Ondanks de gruweldaden die hij gedurende zijn zesjarige heerschappij heeft gepleegd, beschouwen ze hem als iemand met een diep gevoel voor rechtvaardigheid en als de degene die Walachije – en daarmee de gehele christelijke Europa – beschermde tegen het expansiedrift van het Ottomaanse Rijk.

Vlad de Spietser

De Graaf Dracula uit het verhaal van Bram Stoker en al diens vampier-nazaten hebben weinig van doen met de historische Draculea (= zoon van Draak). Vlad III de Spietser werd in 1431 geboren als zoon van Vlad II Dracul, die zijn bijnaam dankte aan zijn lidmaatschap van de Orde van de Draak. De jonge Vlad werd door zijn vader als gijzelaar aan de Turken overgedragen teneinde een Ottomaanse invasie te voorkomen. Na de moord op zijn vader werd Vlad junior vrijgelaten. In 1456 verdreef hij de Turken uit Walachije. Vlad ontpopte zich tot een wreed heerser, daarover bestaat geen verschil van mening. Zijn bijnaam Ţepeş (spietser) had hij te danken aan een gruwelijke manier om iemand te doden. Een aangespietste houten staak werd bij het slachtoffer in de anus, vagina of mond gestoken. Dan zouden er twee paarden aan de benen zijn vastgebonden om het lichaam over de spiets te trekken. Het was zaak de spiets niet te diep te steken, om te voorkomen dat het slachtoffer te snel zou sterven. Overigens is op Wikipedia een interessante pennenstrijd gaande over Vlad. Niet dat men zijn wreedheid betwist, maar wel de omvang van de wreedheden en het aantal slachtoffers.
Vlad leeft nog altijd voort in Roemeense volksverhalen. Zijn drastische methoden worden daarbij niet overgeslagen. Maar de nadruk ligt toch op zijn heldhaftige rol in de strijd tegen de Turken en zijn bescherming van kleine boeren tegen adellijke uitbuiting. De huidige president van Roemenië, Traian Băsescu, refereerde tijdens de verkiezingscampagne – toen de strijd tegen corruptie ter sprake kwam – aan de methodes van Vlad.
“Er is nauwelijks een klooster op Athos dat niet kan bogen op door Vlad de Spietser geschonken kostbaarheden”. Dat schrijft Victoria Clark in Waarom Engelen Vallen, een lezenswaardig boek over de oosters-orthodoxe Kerk in het post-communistische tijdsgewricht. Helaas zegt ze er niet bij om welke kostbaarheden het gaat, en waar ze zich precies bevinden. En misschien is dat maar beter ook. Roemenië heeft na de val van (Nicolae) Ceaușescu met enige verbazing kennis gemaakt met een nieuw soort toerisme. Hoewel de Roemenen er niet onverdeeld blij mee zijn dat hun Dracula in het Westen bekend staat als de verpersoonlijking van het kwaad, laten ze de commerciële mogelijkheden van zijn reputatie niet onbenut. De geboortestad van Vlad, de prachtige oude stad Sighioara, is op het nippertje ontsnapt aan de bouw van een Dracula-themapark. De Athos-monniken zullen waarschijnlijk niet staan te springen bij het idee dat een deel van hun gasten uit is op de door Victoria Clark genoemde relikwiëen van het kwaad.

Het geboorte huis van Vlad in het Roemeense stadje Sighioara