Dat “Orthodox” volgens Van Dale “stipt vasthoudend aan de overgeleverde kerkleer” of “zuiver in de leer” betekent dat wisten we al. Maar ik denk bij het woord orthodox ook gelijk aan het begrip “behoudend”, want in het Orthodoxe geloof vind je extreem conservatieve standpunten. Dat iconen al 2000 jaar nagenoeg hetzelfde worden geschilderd heb ik al in een eerder bericht beschreven. In de orthodoxe kunstuitingen zie je geen verlichting optreden, zoals bij Italiaanse religieuze kunst uit de middeleeuwen. Nog een voorbeeld van vasthoudendheid: dat de woede en frustatie naar de katholieke kerk nog steeds leeft, omdat eeuwen geleden de paus van Rome de patriarch van Constantinopel heeft overvleugeld, heb ik ook eerder genoemd in een blog over Vrouwen op Athos. De realiteit van de nieuwe wereld schijnt maar niet te kunnen doordringen en verzet er tegen duurt maar voort. Dit geldt ook voor de kalender. Reeds sedert 1582 zijn de westerse christenen overgestapt op de Gregoriaanse kalender, maar op Athos (en in de Orthodoxie) hanteert men nog de Juliaanse. Dit betekent dat men zo’n dertien dagen achter loopt en daarom wordt het orthodoxe paasfeest ook later gevierd.
Maar op Athos is nog gekker, als je daar op een klok kijkt, lijkt er iets mis met de tijd.

Klokkentoren in Vatopediou met de Byzantijnse tijd – 1980

En je moet niet raar opkijken als je op een normaal tijdstip overdag in een klooster aankomt en dat dan iedereen (behalve – als het goed is – de archondicaris – gastheer) ligt te SLAPEN, waardoor je soms genoodzaakt bent lang te wachten !

Ontvangstkamer Dionysiou – 1986

Daarom volgt hieronder een officiele dagindeling van een Athos-monnik in een klooster (die enigszins verschilt met de tijdsindeling in een Kellion – kleine nederzetting of boerderij).
Allereerst gebruikt men een andere tijd, dus als het bij ons 24.00 uur ‘s nachts is, is het op Athos 06.00 uur. De dag begint voor een monnik als wij eigenlijk naar bed gaan, n.l. om 24.00 uur.
dagindeling in een klooster
00.00 Р01.00 uur: boetedoening, kniebuigingen, priv̩gebed.
01.00 – 04.00 uur: dienst in Katholikon
04.00 – 05.30 uur: rust
05.30 – 06.00 uur: wekken met de semantron (een houten balk) en voorbereiding van de dienst
06.00 – 07.30 uur: heilige mis of Liturgia (let op, men zal je vragen om er bij te zijn!)
07.30 – 08.00 uur: ontbijt
08.00 – 12.00 uur: werkzaamheden (in de keuken, tuin e.d.)
12.00 – 14.00 uur: middagsrust, studie (dan tref je een leeg klooster aan)
14.00 – 15.30 uur: diverse werkzaamheden
15.30 – 16.30 uur: dienst in Katholikon – Vepser of Esperinos
16.30 – 17.30 uur: hoofdmaaltijd in de Trapeza (eetzaal)
17.30 – 18.00 uur: ontspanning – wandelen, praten (sigaretten roken BUITEN het klooster!)
18.00 – 18.30 uur: gebed na het Vesper, het sluiten van de poorten, NB Athos-tijd 12.30 uur
18.30 – 19.00 uur: voorbereiding van de nachtrust
19.00 – 24.00 uur: nachtrust + wekken

Diverse werkzaamheden: het boeten der netten – 1986

Je ziet het wijkt nogal af van ons ritme. Er is echter geen verplichting om mee te doen met alle religieuze activiteiten, met name de vroege mis wordt nogal eens door de bezoekers overgeslagen, alhoewel het wel op prijs wordt gesteld als je mee doet met het ritme van de monniken.
gr Wim